Spodziewane zmiany w prawie dronowym
27 sierpnia 2018 2022-01-18 18:07Spodziewane zmiany w prawie dronowym
Przed nami duże zmiany w prawie dronowym!
Nieważne czy wykorzystujesz drona w fotografii zawodowo czy amatorsko. Już wkrótce, po raz
kolejny, zmienią się przepisy i regulacje, które będą dotyczyć większości lotów, wykonywanych
przez każdego operatora drona. Krótko omawiamy dwa projekty przygotowanych rozporządzeń,
wskazując 5 spodziewanych i najważniejszych naszym zdaniem kwestii dla fotografia i filmowca,
korzystającego z bezzałogowaca.
Choć prace nad nowym regulacjami dotyczącymi dronów jeszcze trwają, to jednak wkrótce należy się
spodziewać ich ukończenia i wejścia w życie. Póki co powszechnie znane są tylko ich projekty, które
oczywiście mogą jeszcze się zmienić. Niemniej biorąc pod uwagę etap prac, nie będą to zmiany daleko
idące. Dzięki temu już teraz można określić kierunek zmian na rynku dronowym i najważniejsze
założenia prawne.
Prawo dronowe w Polsce na tle innych europejskich oceniane jest jako dość liberalnie.
Mało w którym kraju unijnym można tak łatwo uzyskać uprawnienia, które dają tak wiele swobody w lataniu.
Obecnie, posiadaczom świadectw kwalifikacji (potocznie: licencja na drona) dość łatwo jest wykonywać
loty VLOS (w zasięguwzroku) w całej Polsce.
Przykładowo na mocy rozporządzenia z września 2016 roku znikł obowiązek zgłaszania lotów w miastach
powyżej 25 tys. mieszkańców. Można też dość swobodnie latać w odległości większej niż 6 km od lotnisk.
Liberalizacja jednak idzie dalej, czego dowodem jest projekt rozporządzenia o wykonywania lotów BVLOS
(poza zasięgem wzroku), który można pobrać tutaj:
a także nowe unijne rozporządzenia. Spośród wszystkich planowanych zmian najważniejsze – szczególnie dla
fotografów – są naszym zdaniem następujące:
1) Licencja na drona dla osób poniżej 18 roku życia, bez badań lekarskich i egzaminu
państwowego (na drony do 5kg).
Dotychczas, aby legalnie wykonywać zdjęcia z powietrza w celach komercyjnych, należało przejść
kilkudniowy kurs w ośrodku szkoleniowym, a potem podejść do egzaminu państwowego.
LINK DO YOUTUBE: Jak przebiega kurs dronowy
Aby wziąć udział w takim kursie i podejść do egzaminu należy na ten moment spełnić dwa
podstawowe warunki. Mieć ukończone 18 lat i posiadać ważne orzeczenie lotniczo-lekarskie,
wydawane przez jednego z kilkunastu lekarzy orzeczników w całej Polsce. Według ostatniego projektu
rozporządzenia już wkrótce zarówno jeden jak i drugi obowiązek zostanie zniesiony. Dodatkowo
egzaminy na drony o wadze do 5 kg będą organizowane przez ośrodek szkoleniowy, a nie
egzaminatora z ramienia ULC. Jakie konsekwencje niosą te zmiany? Spowoduje to, że kursy UAVO na
świadectwo kwalifikacji (czyli „licencję”) będą bardziej dostępne, szczególnie dla młodszych
fotografów, a dodatkowo tańsze. Przykładowo na ten moment szkolenie na drona o wadze do 5 kg
w ośrodku szkoleniowym w Polsce – DJI Academy (www.flyandfilm.pl) – ze wszystkimi opłatami, kosztuje w sumie około 2200 zł. Po planowanych zmianach, rezygnacji z badań i kosztów egzaminu państwowego, koszt kursu UAVO VLOS na drona o
masie do 5 kg spadnie o blisko 500 zł. Przy wykonywaniu lotów komercyjnych przez osobę nieletnią
trzeba jednak będzie pamiętać, że ów lot będzie musiał odbywać się pod nadzorem osoby pełnoletniej.
2) Loty VLOS z uprawnieniami jeszcze łatwiejsze
Planowane są również zmiany w samych lotach VLOS. Po pierwsze operator będzie mógł wykonywać
lot w zasięgu wzroku z możliwością wspierania się podglądem na ekranie telefonu i tabletu. To
legalizacja bardzo popularnego procederu, który funkcjonujące wśród droniarzy – szczególnie tych
fotografujących i filmujących z powietrza. Wiele również wskazuje na to, że każdy operator drona,
będzie mógł wesprzeć się pomocą więcej niż jednego obserwatora, pomagające kontrolować pozycję
drona.
Posiadaczom „licencji”, łatwiej będzie też o loty w mieście nad budynkami. Z przepisów zniknie zapis o
tym, że należy zachowywać odpowiednią odległość od budynków. Ograniczona zostanie również lista
obiektów nad którymi bezwzględnie nie wolno wykonywać lotów. Choć na liście obiektów pozostaną
m.in. zakłady specjalne, porty morskie, lotnicze, czy zakłady wojskowe, to znikną z niej np. linie
energetyczne, nad którymi będzie można latać z zachowaniem szczególnej ostrożności. Swoją drogą,
warto na bieżąco zawsze śledzić listę obiektów nad którymi nie można latać, gdyż jest ona bardzo
często pomijana i zapominana przez droniarzy, co może wiązać się z fatalnymi konsekwencjami.
3) Loty BVLOS – dla niektórych w końcu łatwiejsze, ale nie dla fotografów!
Przy spełnieniu odpowiednich wymagań sprzętowych i proceduralnych dużo łatwiej będzie można
wykonywać loty BVLOS. Obecnie dronami do 25 kg można wykonywać je tylko w określonej i
wydzielonej strefie lotniczej. Problem jest jednak w tym, że zwykle trudno jest zaplanować lot na tyle
wcześniej – zwykle kilkadziesiąt dni – by udało się wydzielić tę strefę i przejść wszystkie niezbędne
procedury.
Dla niektórych rodzajów lotów BVLOS ten obowiązek zniknie i zostanie zastąpiony koniecznością
przygotowania do lotu minimum 7 dni wcześniej. Mówimy tu o lotach operacyjnych wykonywanych
przez podmiot posiadający zgodę ULC i w ramach lub na potrzeby działań: a) lotnictwa państwowego,
b) Służby Celno-Skarbowej, c) związanych z zapobieganiem lub zwalczaniem klęsk żywiołowych lub
katastrof, d) służby zdrowia, e) poszukiwawczych lub ratowniczych, f) ochrony bezpieczeństwa
wewnętrznego państwa, g) rozpoznawania zagrożeń z zakresu bezpieczeństwa i ochrony środowiska;
lub specjalistycznych, także ściśle określonych w prawie.
Jak widać, wśród wymienionych pozycji, próżno jest szukać fotografii jako takiej, ale przy zleceniach
dokumentacyjnych np. linii energetycznych, będzie już dużo łatwiej wykonać lot poza zasięgiem
wzroku. Operacje takie będzie można prowadzić do wysokości 120 metrów AGL i przy wykorzystaniu
wcześniej zarejestrowanego i oznaczonego drona, spełniającego odpowiednie wymagania techniczne
zapisane w rozporządzeniu (np. odpowiednia liczba silników, konstrukcja, oświetlenie, posiadanie
spadochronu itp.).
4) Polskie Świadectwo Kwalifikacji wkrótce ważne w całej Europie!
Tutaj szykuje się prawdziwy hit. Dotychczas przechodząc kurs i zdając egzamin państwowy, zdobywało
się świadectwo kwalifikacji (licencję), które było honorowane tylko w Polsce. Jak podaję Urząd
Lotnictwa Cywilnego jeszcze we wrześniu 2018 ma wejść rozporządzenie unijne w sprawie wspólnych
zasad w dziedzinie lotnictwa cywilnego i utworzenia Agencji Bezpieczeństwa Lotniczego Unii
Europejskiej oraz uchylające rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (WE) nr 216/2008. Jest
to przełomowy akt dla rynku bezzałogowych statków powietrznych, ponieważ po raz pierwszy będzie
on ponadnarodowy!
Jak czytamy na stronie ULC: „Wprowadzenie nowego rozporządzenia bazowego ma na celu między
innymi ujednolicenie przepisów w zakresie wykorzystywania dronów we wszystkich państwach Unii
Europejskiej. Dzięki nowym, wspólnym przepisom operatorzy bezzałogowych statków powietrznych
będą mogli np. wykonywać operacje lotnicze poza krajem, w którym zdobyli uprawnienia na
operatora drona. To znacznie ułatwi funkcjonowanie w tej branży”.
Choć opisywane rozporządzenie ma charakter ramowy i nie zawiera konkretnych zapisów, które będą
w przyszłości unormowane przez dodatkowe akty prawne, to jednak już teraz warto przygotowywać
się na zmiany w prawie i zrobić odpowiednie uprawnienia, których wartość już wkrótce mocno
wzrośnie.
5) Obowiązek rejestracji operatorów posługujących się dronami powyżej 250 gram
Wkrótce unijne przepisy wprowadzą również obowiązek rejestracji dla wszystkich pilotów dronów
posługujących się dronami powyżej 250 gram. Cytując za ULC: „Obowiązek rejestracji operatorów
dronów będzie dotyczył pilotów wykonujących loty bezzałogowymi statkami powietrznych o masie
większej niż 250 g. Każdemu operatorowi nadany zostanie unikalny numer rejestracyjny
składający się z 2 liter oznaczających państwo rejestracji oraz 8 cyfr. Procedura ta będzie prowadzona poprzez
elektroniczny system rejestracji a informacje z systemu rejestracji będą dostępne dla innych nadzorów
lotniczych oraz służb takich jak np. policja. Rejestr będzie zawierał podstawowe informacje, takie jak:
imię i nazwisko operatora, adres zamieszkania/siedziby firmy, adres e-mail lub numer telefonu oraz
deklarację, że wszyscy piloci mają odpowiedni poziom umiejętności”.
Zmiana ta z pewnością pozwoliuregulować rynek operatorów dronów, zwiększając jego profesjonalizm i bezpieczeństwo.
To naszym zdaniem najważniejsze planowane zmiany. Zachęcamy do zapoznania się z wszystkimi
nowościami i projektami rozporządzeń osobiście.